Küresel tahıl ve petrol piyasalarında büyük arz ve zayıf taleple fiyatlar geriledi
ABD ve AB'de tahıl fiyatları düşerken, ham petrolün uluslararası borsalardaki fiyatı da haftalık bazda gerileme eğilimine girdi.
Geçtiğimiz hafta tahıl ve petrol piyasalarında fiyatlarda önemli bir düşüş yaşandı. Bu gerilemenin temel nedenleri, büyük arz fazlası ve küresel çapta zayıflayan talep olarak öne çıkıyor. Ancak ABD’de mısır piyasasında, hava koşullarına bağlı kaygılar nedeniyle kısmi bir artış gözlendi.
Uzmanlara göre, küresel tahıl fiyatlarında özellikle buğdayda genel yön aşağı yönlü. Kuzey Yarımküre’deki yüksek rekolte ve büyük miktardaki ürün, önemli ithalatçıların zayıf talebiyle birleşince fiyatlar üzerindeki baskı daha da arttı. Ukrayna’nın yön değiştiren ihracatı da bu baskıyı güçlendiriyor.
ABD’de buğday vadeli işlem fiyatları 12 Eylül itibarıyla yaklaşık 5,20 dolar/buşel seviyesine geriledi. Mısırda ise fiyatlar hafif artış eğilimli olarak 4,19 dolar/buşel civarında. Avrupa Birliği’nde bu yıl rekor düzeyde yumuşak buğday üretimi bekleniyor. Euronext borsasında Aralık vadeli ekmeklik buğday yaklaşık 189 avro/tondan işlem görüyor. AB’nin Ukrayna buğdayına ithalat kotası getirmesi, Ukrayna’nın ihracat rotasını Afrika ve Asya’ya kaydırdı ve bu bölgelerde de fiyatların düşmesine sebep oldu.
Rusya’da buğday üretiminin rekor seviyeye çıkması, yeni mahsul satan çiftçilerin etkisiyle ülkenin ihracat fiyatları da düştü. Rusya, uluslararası piyasada yüksek rekabet gücünü koruyor. Ukrayna’nın beklentileri aşan üretimi, ihracat kısıtlamaları nedeniyle geleneksel pazarlara yönelince küresel arz fazlası iyice belirginleşti ve bunun sonucu olarak uluslararası tahıl fiyatlarında düşüş devam etti.
Petrol piyasalarında ise geçen hafta fiyatlar volatil seyretmesine rağmen genel eğilim aşağı yönde oldu. Bu durum, talebin zayıflayacağı beklentisi ve küresel arz fazlasıyla ilişkili. ABD’de stokların artması ve ham petrol vadeli fiyatlarının 61,85 dolar/varil seviyesine gerilemesi piyasadaki durgunluğu yansıtıyor. Brent tipi Avrupa petrolü ise benzer bir şekilde 65,86 dolar/varilden işlem gördü. Rusya’nın ham petrol ihracatı sabit seviyesini koruyor.
Sofya Ticaret Borsası’nda tahıl segmentinde hareketlilik gözlendi. Dökme yemlik buğday 340 leva/ton (yaklaşık 173,84 avro/ton) fiyatından alıcı bulurken, yemlik arpa fiyatlarında da düşüş yaşandı. Ekmeklik buğdayda eski mahsul arzı devam ediyor. Gıda ürünlerinde ana kalemlerin fiyatları sabit kalırken, tohum ve yemişlerde 2500–6800 leva/ton arası satış teklifleri kaydedildi. Endüstriyel segmentte ise yol tuzu, pelet, propan-bütan gazı ve gazyağı satışları ile demir-çelik ve alüminyum hurda işlemleri gerçekleşti.
