Kuzey Kutbu’nda tarihi cıva kirliliği tehlikesi sürüyor

Danimarkalı bilim insanlarının yaptığı son araştırmaya göre, küresel ölçekte cıva emisyonu yıllardır azalıyor olsa da, Kuzey Kutbu bölgesindeki hayvanlarda cıva oranı artmaya devam ediyor. Araştırmacılar, bu olgunun arkasında okyanus akıntılarının tahmin edilenden çok daha büyük bir rol oynadığını ortaya koydu. Bulgular, onlarca yıl ve hatta yüzyıllar boyunca cıvanın okyanuslarda dolaşarak Kuzey Kutbu’na ulaşmayı sürdürdüğünü gösterdi.

Araştırmada, kırktan fazla yıl boyunca toplanan yedi yüzden fazla çevresel örnek analiz edildi. Kutup ayıları, foklar, balıklar ve hatta toprak örnekleri incelendi. Cıva izotoplarının kimyasal parmak izi taşıdığı ve kaynak ile taşınım yollarını açıklamaya yardımcı olduğu tespit edildi. Özellikle Grönland’ın merkezi batısının Atlantik kökenli sularla, diğer bölgelerin ise Arktik Okyanusu akıntılarıyla beslendiği belirlendi.

Uzmanlar, cıvanın nörotoksik etkilerine dikkat çekerek hem bölgedeki ekosistemi hem de geleneksel olarak deniz memelileri avcılığı yapan yerli toplulukları uyardı. Minamata Sözleşmesi’nin etkisinin, okyanus akıntılarının bu yavaş taşıması nedeniyle kısa vadede sınırlı kalabileceği vurgulandı. Araştırmanın önümüzdeki yıllarda farklı uluslararası projelerde de sürdürüleceğinin altı çizildi.