Bu evler, özellikle içinde yaşamaya başlayan yeni alıcılara satıldı. Kurumsal yatırımcılar da konut satışı yaptı, ancak yeni inşaat projeleri sayesinde kiralık konut sayıları arttı. Bu veriler, Kadastro’nun iki veya daha fazla mülke sahip olan ticari ev sahipleri üzerinde yaptığı araştırmadan elde edildi. Araştırmaya konut kooperatifleri dahil edilmedi.
Ticari mülk sahipleri, geçen çeyrekte toplamda yaklaşık 5900 evi satın alan ve içinde yaşamaya başlayan bireylere sattı. Aynı zamanda bu mülk sahipleri, yaklaşık 1100 evi de sahibinden satın aldı. Sonuç olarak, yaklaşık 5000 ev kiralıktan mülkiyete geçti. Ancak bu, büyük bir değişim değil; Hollanda’da 8 milyondan fazla konut bulunuyor.
Bu veriler, 1 Temmuz’da yürürlüğe giren yeni Uygun Fiyatlı Kiralama Yasası’nın öngördüğü gelişmeleri doğruluyor.
Yeni Puanlama Sistemi
Yeni yasa ile 1158 euro’nun (yeni inşaatlarda 1274 euro) altındaki kiralık konutlar bir puanlama sistemine tabi tutuluyor. Bir ev ne kadar büyük, pahalı veya iyi yalıtımlıysa, o kadar çok puan alıyor ve kira bedeli o kadar yüksek olabiliyor. Bu sistem daha önce sosyal konutlar için geçerliydi, ancak serbest piyasada uygulanmıyordu.
Kadastro’nun yaptığı araştırmaya göre, özel mülk sahiplerinden kiralık konut alan kişilerin yaşam maliyetleri, diğer gruplara göre çok daha yüksek. Örneğin, büyük şehirlerdeki özel kiracılar için kira artışları yüzde 50’yi aşarken, ev sahipleri için bu oran yüzde 30 civarındaydı.
Yüksek kira fiyatları ve konut bulma zorlukları, Hollanda hükümetini mülk satın alıp kiraya vermeyi daha az cazip hale getiren önlemler almaya yöneltti. 2022’den bu yana belediyeler, yatırımcıların ucuz ve orta sınıf konutları satın almasını engelleyen bölgeler belirleyebiliyor. Ayrıca, içinde yaşamayacağınız bir ev satın aldığınızda ödenen devir vergisi artırıldı ve özel mülk sahiplerine uygulanan servet vergisi yükseltildi.
Mülk Sahipleri Evlerini Satıyor
Beklentiler, özel mülk sahiplerinin yeni düzenlemeler nedeniyle kazançlarının azalmasıyla birlikte mülklerini satmaya yöneleceği yönündeydi ve bu öngörü gerçekleşti. Kadastro’dan Paul de Vries, bu trendin önümüzdeki iki yıl boyunca devam edeceğini ve geçici kira sözleşmelerinin sona ermesiyle birlikte daha fazla özel mülk sahibinin mülklerini satacağını öngörüyor. Ancak büyük yatırımcılar, uzun vadeli yatırımlara odaklandıkları için bu değişikliklerden daha az etkileniyor.
2013 yılında dönemin bakanı Blok, yabancı yatırımcıları Hollanda konut piyasasına yatırım yapmaya teşvik etmişti. O dönemki liberal kira yasalarıyla iyi getiriler sağlanacağı öngörülüyordu. Bu çağrı, sonraki yıllarda karşılık buldu ve özel mülk sahipleri ile yabancı yatırımcılar birçok konutu satın alıp kiraya verdi.
Ancak şimdi hükümet, serbest piyasanın çözüm olmadığına karar vererek yeniden kontrolü ele aldı. 2021’den bu yana uygulanan politikalar, kira piyasasında bir değişim başlattı.
Daralan Kira Piyasası
Kira piyasasında azalma beklenmesine rağmen Woonbond (Kiralayanlar Birliği), yeni tedbirleri destekliyor. Bir sözcü, önceki yılların politikasına bir düzeltme yapıldığını belirtiyor ve sosyal konutların arttırılması gerektiğini savunuyor. Kurumsal yatırımcılar ise yeni kuralların uzun vadeli yatırım planlarını etkilemeyeceğini düşünüyor.
Özellikle İsveçli Heimstaden ve Kanadalı Eres gibi yabancı yatırım şirketleri, Hollanda’daki mülklerini satmayı planlayan büyük yatırımcılar arasında yer alıyor.