Hollanda’da elektrikli araç kullanımı hızla artarken, itfaiye teşkilatları söz konusu araçlarda çıkan yangınları söndürmede ciddi güçlüklerle karşı karşıya kalıyor. Son dönemde yaşanan bazı vakalar, elektrikli araç yangınlarının hem süresinin hem de risklerinin geleneksel araçlara göre çok daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Özellikle Enschede’de bir süpermarketin otoparkındaki elektrikli araç yangını sonrası yaşanan tahliye ve Pasifik Okyanusu’nda Morning Midas adlı kargo gemisinde yaşanan büyük yangın, bu sorunu bir kez daha gündeme getirdi.
Elektrikli araçlarda yangın söndürmek özellikle zorlu çünkü akü paketleri aracın tabanında derinlerde bulunuyor ve çok sayıda, sıkı şekilde yerleştirilmiş hücrelerden oluşuyor. Bir hücre tutuştuğunda, zincirleme şekilde diğerleri de alevlenebiliyor ve araç saatlerce hatta yeniden alevlenme riskiyle yanmaya devam edebiliyor. Özellikle aküden çıkan dumanlar ise zehirli, son derece yanıcı ve patlama riski içeriyor.
Hollanda Kamu Güvenliği Enstitüsü’nün (NIPV) verilerine göre, 2024’te elektrikli araçların karıştığı yangın vakaları bir önceki yıla göre %10 arttı. 356 vakanın 221’inde araç, dörtte birinde ise akü tutuştu. NIPV, bataryaların kendiliğinden tutuşmasının nadir olduğunu, yangınların büyük ölçüde arızalı kablolama veya kundaklamadan kaynaklandığını vurguluyor. Bu durumlarda, itfaiyenin yangını söndürmesi daha da güçleşiyor.
Elektrikli araç yangınlarını söndürmek için kullanılan en yaygın yöntemlerden biri, aracı bir konteynere yerleştirip tamamen suya daldırmak. Ancak bu çözüm özellikle elektrikli kamyonlar için uygulanabilir değil. NIPV, büyük araçlar için yeni yöntemler geliştirmeye odaklanıyor. Bunlar arasında, UHD (ultra yüksek basınç) adında, pil paketine delik açıp içini su ile dolduran özel bir söndürme sistemi dikkat çekiyor. Bu yöntemde, metal partiküllü ışın sayesinde pilde delik açılması sağlanıyor ve söndürme işlemi gerçekleştiriliyor. Ancak sistemin yüksek uzmanlık gerektirdiği vurgulanıyor.
Hollanda hükümeti, 2050’ye kadar karayolu taşımacılığında emisyonsuz ulaşımı hedeflerken, uzmanlar daha fazla elektrikli aracın yollarda olmasının yangın risklerini ve söndürme zorluklarını artırdığını belirtiyor. Hollanda İtfaiyesi’nden Esther Lieben, özellikle yer altı otoparklarda elektrikli araçların yasaklanmasını öneriyor. Lieben, “Yer altında beş kat aşağıda yanan bir elektrikli arabaya ulaşılamadığı için bir binanı alevler içinde kaldığını gördüm” dedi. Ayrıca, yalnızca otopark girişlerinde elektrikli araçlara ve şarj istasyonlarına izin verilmesinin güvenliği artıracağını savunuyor.
Ancak bazı uzmanlar bu yasağı gerçekçi bulmuyor. Elektrikli araç yangınlarının, benzinli araçlara göre çok daha nadir olduğu belirtilirken, çözümün otoparkların tasarımının ve güvenliğinin güçlendirilmesinde olduğunu savunuyorlar. Avrupa’da 2035’ten itibaren yakıtla çalışan yeni araçların satışı yasaklanacak, bu nedenle önümüzdeki yıllarda plug-in araç sayısında hızlı bir artış bekleniyor.
