Avrupa Birliği’nde ilaç kıtlığı rekor seviyeye ulaştı

Avrupa Birliği’nde son yıllarda ilaç kıtlığı rekor düzeylere yükseldi, ancak Avrupa Birliği halen “ciddi kıtlıkları ele almak için iyi işleyen bir sisteme” sahip değil. Avrupa Sayıştayı’nın çarşamba günü yayımlanan eleştirel raporunda, üye devletlerin yeterli iş birliği sağlamaması nedeniyle sıkıntıların daha da büyüdüğü belirtildi.

Çok sayıda ülke, önemli ilaçların stoklanmasına yönelmiş durumda. Ancak, devletler arasında etkili bir koordinasyon olmaması, başka ülkelerde daha da büyük kıtlıklara yol açabiliyor. Özellikle antibiyotikler ve temel ilaçlar için durum ciddi boyutlara ulaşmış durumda.

Avrupa’da yaygın kullanılan ilaçların çoğu ise ucuz üretim nedeniyle Asya’dan tedarik ediliyor. Bu durum, Avrupalı ülkelerin tedarik zinciri üzerinde kontrolünü kısmen kaybetmesine yol açıyor. Dahası, Avrupa Birliği içinde ilaç piyasası düzenlenemediği için onaylanan ilaçlar her ülkede satılamıyor ve ambalaj farklılıkları ilaçların diğer ülkelere dağıtımını zorlaştırıyor.

Avrupa Birliği, ilaç kıtlığına ilişkin adımlar atsa da Avrupa Sayıştayı’na göre bu girişimler henüz başlangıç aşamasında. Örneğin, kritik ilaçların AB genelinde bir listesinin hazırlanması önemli bir adım olsa da, bu ilaçların piyasada bulunabilirliğini garanti edemedi.

Rapor, Avrupalıların “ilaçsız kalma riskinin” sürdüğüne dikkat çekti. Sadece Hollanda’da, 2024 yılında ilaç kıtlığı rekor seviyeye ulaşmış, ortalama bir ilaç kıtlığı 104 gün sürmekte ve 31 ilaç bir yıl veya daha uzun süredir piyasada bulunamıyor.

Avrupa İlaç Kurumu son yıllarda yetkilerini artırıp kıtlıkların etkisini azaltmada önemli bir rol oynadı. Fakat yetkililer, kurumun mevcut kıtlıklarda yeterli bilgiye sahip olmadığını, çünkü ilaç sektörünün eksiklikleri genellikle geç bildirdiğini belirtti.

Avrupa Komisyonu’nun sunduğu yeni yasa teklifi olumlu karşılansa da, Avrupa Sayıştayı bu düzenlemelerin tüm sorunları çözmesinin beklenmediğini ekledi.