Hollanda’da 18-35 yaş arası gençler için kiralık ev veya oda bulmak giderek zorlaşırken, beraberinde ciddi riskler de getiriyor. Yapılan bir araştırmaya göre, konut arayan gençlerin yüzde 31’i dolandırıcılık veya yasadışı maddi talepler gibi şüpheli uygulamalarla karşı karşıya kalıyor.
Gençlerin dörtte biri aktif olarak ev arayışında. Ancak bekleme listeleri, yüksek maliyetler ve kötü niyetli ilanlar, gençleri çoğu zaman çaresiz bırakıyor. Araştırmaya göre, her beş gençten biri ev ararken birden fazla aylık kira bedelini depozito olarak ödemek zorunda kalıyor. Her on gençten biri ise sahte ilanlarla karşılaşıyor. Ayrıca anahtar teslim ücreti, yüksek aracılık bedelleri ve hukuka aykırı kira sözleşmeleri de sıkça görülen problemler arasında.
Konuyla ilgili açıklama yapan Gert Jan Bakker, “Bir evi görmek için ücret talep edilmesi hukuken doğru değil. Eğer bir ilan var ve başvuru yapılıyorsa, ev gösterimleri ücretsiz olmalı” dedi. Ancak gençler, evi görebilmek için kimi zaman mecburen bu tür ödemeleri kabul ediyor.
Mevzuata göre, bir ev sahibi iki aydan fazla kira bedeli kadar depozito talep edemez. Örneğin; 1000 avro kira için maksimum 2000 avro depozito alınabilir. Servis bedelleri dahilse, sadece net kira bedeli üzerinden depozito hesaplanmalı.
Yine bakıcıya göre, anahtar teslim bedeli ya da aracılık ücreti ödenmesi de yasak. Sadece kendi aracı olunan durumlarda ücret alınabiliyor. Aksi takdirde, ödenen ücretin beş yıl içinde geri alınması için mahkemeye başvurmak mümkün. Bakker, “Kira ve depozito dışında para istenmesi her zaman şüphelidir. Dikkatli olunmalı” uyarısını yaptı.
Araştırmada gençlerin yüzde 77’sinin ev için bekleme listesinde olduğu, yüzde 54’ünün ise bütçesine uygun konut bulamadığı belirlendi. Yüzde 35 ise ihtiyaçlarını karşılayan bir ev bulamıyor. Altı gençten biri ise bir yıldan fazla süredir, bazıları beş yıldan uzun zamandır uygun ev arayışında. Uygun seçenek bulamayan gençlerin üçte birinden fazlası hâlâ ailesi ya da arkadaşları ile yaşıyor. Küçük bir evde kalan gençlerin ise daha büyük bir eve taşınma şansı son derece düşük.
Gelecekten umut ise az: Katılımcıların sadece yüzde 7’si yeni hükümetin konut sorununa çözüm getireceğine inandığını belirtirken, büyük çoğunluk sorunun daha da kötüleşeceğini düşünüyor. Gençler, ev bulma sürecinde kendilerini çaresiz hissettiklerini ve genç oldukları için adeta cezalandırıldıklarını dile getiriyor.
