Dünya’nın satranç tahtasındaki oyuncular değişiyor

İki taraflı satranç tahtasında yer alan devletler bugüne kadar şu şekildeydi: Batı’da, Karanlık Çağ’ın ardından gelen Rönesans, devrimler ve sanayileşme girişimleriyle şekillenen ABD; onun yanında “Güneş Batmayan İmparatorluk” olarak bilinen İngiltere ve Fransa yani Avrupa. Doğu’da ise Sovyetler Birliği, sonrasında Rusya ve Çin gibi güçler bulunuyordu. Böylece satrançtaki iki taraf tamamlanıyordu.

İngiltere ve Fransa’nın (dolayısıyla Avrupa’nın) bugüne kadar satrançtaki hamleleri belliydi. İkinci Dünya Savaşı sona erdi, büyük imparatorluklar tarihe karıştı. Düzen kuruldu ve herkes bu düzene uyum sağladı. Ancak Trump’ın yeniden tahta çıkışıyla her şey değişiyor. Trump, bu gelişimin Rönesans’ını kendi eliyle şekillendirmeye çalışıyor. Öncesinde Batı Bloku’nu oluşturan ABD, İngiltere ve Fransa üçlüsü, Trump’tan sonra yalnızca ABD olarak kalacağa benziyor. Ancak net olan şu ki, Fransa ve İngiltere oyunun dışına itildi. Yani Avrupa’nın temsilcisi olan bu iki ülke, dünya sahnesinde bir “Kosova” kadar etkisiz hale gelebilir.

Trump, satranç tahtasında Batı tarafında yalnızca ABD’yi bırakırken, karşısındaki rakibin Putin olmasını istiyor gibi görünüyor. Onun mantığına göre, dünya çapında birçok devletle mücadele etmek yerine, yalnızca Putin’i tehdit olarak bırakmak daha mantıklı olabilir.

Her hâlükârda, Avrupa oyun dışı kalıyor. İngiltere artık refah dolu dönemlerini tarih kitaplarından okuyacak. Zenginlik, bol keseden yağan servet ve işbirliklerinden elde edilen nimetler geride kalıyor. Trump yalnızca Avrupa’ya ihanet etmiyor; aynı zamanda Avrupa’nın gelecekte bir güç olma ihtimalini de ortadan kaldırmak istiyor.

Satranç tahtasında Batı’da tek başına ABD varken, Doğu’da kimin olacağı henüz net değil. Putin, Çin’i ABD ile birlikte sindirebilirse geriye onu durdurabilecek kim kalır? Bu tartışmalı. Trump’ın Doğu’daki güç dengesini Putin’in eline vermesi ne anlama geliyor? Eğer Putin, eski Sovyetleri yeniden inşa etmek isterse, onu kim durduracak?

Trump yalnızca Avrupa’ya değil, Filistin’e, Türkiye’ye, İslam dünyasına, Türk dünyasına ve tüm değerlere ihanet etmiş oluyor. Mevcut düzeni kökten değiştirmek istiyor. Ancak bu değişim açlığı, sefaleti ve savaşları artırmaktan başka bir şey getirmeyecek.

Kesin olan şu ki, ABD artık Batı Bloku’ndaki tek güç olduğunu kanıtladı. Şimdi gözler Doğu Bloku’na çevrildi. Çünkü Batı’da patron kim belliyken Doğu’da henüz patron kim o belli değildir.