Bir insan ne kadar aşağılıklaşabilir?
Şu aciz hâlimle, dünyanın farklı kıtalarını, ülkelerini, kültürlerini tanıma fırsatım oldu. Kaç ülke gördü yorgun gözler, hatırlamıyorum. Ama bir şey çok net ki artık devir değişiyor. İnsanı insan yapan temel değerler yok sayılıyor ve bunun getirisi olarak da şu soru ortaya çıkıyor: "Bir insan ne kadar aşağılıklaşabilir?"
Bu soru, insanların bugün kendilerini içine düşürdüğü durumdur. Yani bizim kendi özetimizdir. İnsan, dünyevî şeylerin peşinde koşarak ömrünü tüketiyor; kısa ömrünü boş işlerle harcıyor ve ne dünyaya, ne insanlığa ne de çevresine hiçbir faydası olmuyor. Tek arzusu kendi menfaatleriyse, öyleyse şunu çok net söyleyebiliriz ki bir insan, “en çok bir iblis kadar” aşağılıklaşabilir.
Çünkü iblis de kendi amacı doğrultusunda her türlü şarlatanlığı, düzenbazlığı, ahlaksızlığı insana reva görüyor. İnsan, eğer iblisin peşine takılmışsa, öyleyse en çok bir iblis kadar aşağılıklaşabilir. Bu durumda bir insanda iblisin özelliklerini bulmak da mümkün hâle gelir. Eğer yaptığı ve söylediği, iblisi aratmıyorsa bu, iblise has bir özelliktir. Öyleyse bu, insana da bulaşmış demektir.
İnsan; yüce Allah’ın huzurundan kovulmuş olan, düşünceleriyle Âdemoğluna alenen düşman kesilmiş olan, dünyada ve âhirette değeri olmayan, her türlü aşağılanmaya layık iblisin yolundan gitmemelidir. Zira iki günlük dünyaya değmez!
