Son yapılan araştırmalara göre, ailelerin %66’sı, yani her üç ebeveynden ikisi, yıl boyunca çocuklarının okul masraflarını karşılamakta finansal zorluklar yaşıyor. Ücretsiz eğitim sağlama çabalarına rağmen, ebeveynler bu maliyetlerin her geçen yıl arttığını ifade ediyor.
Marc, iki çocuk babası ve her yıl kırtasiye malzemeleri için yoğun bir hazırlık yapıyor. Kalemler, defterler, kitaplar gibi temel okul malzemeleri dahi ciddi bir masraf oluşturuyor. Marc gibi birçok Belçikalı ebeveyn, eğitim masraflarının aile bütçelerine olan etkisinden şikayetçi. Marc, “Okul gerçekten pahalı, ders kitapları, sıcak öğle yemekleri, okul sonrası bakım… Bütün bu giderleri hesaplamak zorundayız. Bu da oldukça yüksek bir maliyet anlamına geliyor,” diyor.
Ücretsiz Eğitim Gerçekten Ücretsiz mi?
Belçika’da ücretsiz eğitim, resmi olarak birinci anaokulundan ikinci ilkokul sınıfına kadar uygulanıyor. Bu uygulama kapsamında okullar, defterler, kalemler ve diğer temel eğitim araçlarını öğrencilere sağlamak zorunda. Ancak birçok ebeveyn, bu politikanın gerçek hayatta karşılanmadığını ve masrafların düşündüklerinden çok daha yüksek olduğunu ifade ediyor. Marc, “Okul gezileri, ders kitapları, küçük malzemeler, sınıf dışı aktiviteler, okul sonrası bakım ve sıcak öğle yemekleri düşünüldüğünde, ücretsiz eğitimden çok uzağız,” diyor.
Aileler Birliği’nde eğitim uzmanı Merlin Gevers ise bu durumu doğruluyor: “Ailelerin %66’sı, yani neredeyse 7 kişiden 5’i, okul masrafları nedeniyle zorlanıyor. Bu sadece düşük gelirli aileler için geçerli değil, aynı zamanda orta sınıfın büyük bir kısmı da bu yükün altında eziliyor.” Gevers, ailelerin sadece okulun başında değil, yıl boyunca ek masraflar nedeniyle sıkıntı yaşadığını belirtiyor.
Artan Eğitim Maliyetleri
Son yıllarda özellikle ortaokul seviyesinde bilgisayar ve diğer dijital ekipmanların maliyeti arttı. Gevers, bazı okulların hala çok sayıda ders kitabı ve kitap talep ettiğini ve bunun da ebeveynlerin masraflarını artırdığını belirtiyor.
Her ek ücretsiz eğitim yılı için, Valon-Brüksel Federasyonu’nun 4 milyon euroluk ek bir bütçeye ihtiyaç duyduğu belirtiliyor. Bu, öğrenci başına 75 euro sübvansiyon anlamına gelirken, ebeveynlerin masraflarını yaklaşık 100 euro azaltacak bir çözüm sunuyor. Gevers, “Bu sistem, ailelerin bütçelerine gerçekten büyük bir destek sağlıyor. Hâlâ ödenmesi gereken bazı masraflar olsa bile, genel olarak okul masraflarını azaltmak için etkili bir çözüm,” diye ekliyor. Ancak bu önlemin, federasyonun bütçesinin sadece %0,06’sını oluşturduğunu ve büyük çapta bir çözüm sunmakta yetersiz kalabileceğini de belirtiyor.
Ücretsiz Eğitim Kapsamı Genişletiliyor
Belçika’da 26 Ağustos’ta başlayacak yeni eğitim-öğretim yılında, ücretsiz eğitim uygulamasının kapsamı genişletilecek. Artık birinci anaokulundan üçüncü ilkokul sınıfına kadar olan öğrenciler, bu kapsamda ücretsiz eğitim alacaklar. Bu genişleme, Belçikalı ailelerin eğitimle ilgili masraflarını daha da hafifletmeyi ve daha adil bir eğitim ortamı sunmayı hedefliyor.
Ancak uzmanlar, ücretsiz eğitimin kapsamının genişlemesine rağmen, hala birçok aile için maliyetlerin yüksek olduğunu ve daha fazla desteğe ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor. Eğitimde fırsat eşitliği sağlamanın önemine dikkat çeken Gevers, “Ücretsiz eğitim politikalarının genişletilmesi, gerçekten tüm çocukların eşit şartlarda eğitim alabilmesini sağlamanın anahtarı olabilir,” diyor.
Yeni düzenlemelerle birlikte, Belçikalı aileler bu eğitim yılından itibaren biraz olsun rahatlayabilir. Ancak Marc gibi birçok ebeveyn, bu rahatlamanın yeterli olup olmayacağı konusunda şüpheli.