Almanya’da önümüzdeki yıllarda çok sayıda insanın emekli olması, hem işgücü piyasasında eksikliklere hem de sosyal sigorta sistemlerinde ciddi maliyet artışlarına sebep oluyor. Demografik değişim nedeniyle özellikle Saksonya, Saksonya-Anhalt ve Thüringen eyaletlerinde sorunlar derinleşiyor. Hükümet, sosyal devletin sürdürülebilirliğini sağlamak için kapsamlı reformlar hazırlığında. Ancak alınacak kararların, toplumun bazı kesimleri için zorlu sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor.
Başbakan Friedrich Merz, mevcut sistemi sürdürmenin artık mümkün olmadığını vurgulayarak, sağlık, bakım ve emeklilik sigortalarını güçlendirmek için acı verici kararlar alınacağını açıkladı. Almanya Federal Nüfus Araştırmaları Enstitüsünün Başkanı Katharina Spieß, baby boomer kuşağının emekli olmasıyla işgücü eksikliğinin daha da belirginleşeceğine dikkat çekti. Özellikle kırsal alanlarda nüfus kaybı hızlanırken, metropol bölgelerinde ise artışlar gözleniyor.
Federal İstatistik Dairesi’nin verilerine göre, önümüzdeki 14 yıl içinde yaklaşık 13,4 milyon kişi emekli olacak. Genç nüfusun bu sayıyı karşılamayacak düzeyde olması nedeniyle işgücü piyasasında ciddi bir daralma bekleniyor. Uzmanlar, özellikle kadınların tam zamanlı işgücüne katılımının artırılması gerektiğini vurguluyor ve bunun için kreş ve anaokulu kapasitesinin genişletilmesi ile vergi sisteminde değişiklikler öneriyor.
Öte yandan, refah devletinin sadece emeklilik, sağlık ve bakım sigortalarından ibaret olmadığını; çocuk, aile ve temel gelir desteklerinin de önemli bir bütçe yükü oluşturduğu belirtiliyor. TU Dresden’den ekonomist Alexander Kemnitz, vatandaşlık gelirinde ek kazanç sınırlarının gözden geçirilmesini, çalışma süresi ortalamasının artırılmasını ve kontrollü göçün teşvik edilmesini öneriyor. Dijitalleşme ve otomasyonun ise hem risk hem de demografik dönüşüm için fırsat olabileceği ifade ediliyor.
Emeklilik sisteminde de çok sayıda reform önerisi tartışılıyor. Bunlar arasında emeklilik yaşının beklenen yaşam süresine endekslenmesi, emekli maaşlarının enflasyona göre ayarlanması ve özel, hisse senedi bazlı bireysel emeklilik modellerinin teşvik edilmesi yer alıyor. Ayrıca, kamu çalışanlarının ve serbest meslek sahiplerinin de zorunlu sisteme dahil edilmesi ya da erken emekli olanlara yönelik kesintilerin artırılması gibi konular gündemde.
