Yunanistan’daki işletmeler elektrik enerjisini AB ortalamasının üzerinde ödüyor
Yunan iş dünyası, yüksek enerji maliyetlerinin sektörlerden ihracata kadar tüm alanlarda rekabet gücünü olumsuz etkilediğini belirtti.
Yunanistan’daki işletmeler, başta sanayi, imalat, turizm ve hizmetler olmak üzere hemen her sektörde elektrik enerjisi için Avrupa Birliği (AB) ortalamasından yüzde 12 ile 22 arasında daha fazla ödeme yapmak durumunda kalıyor. Pire Ticaret ve Sanayi Odası’nın Eurostat verilerine dayandırdığı rapora göre, özellikle ağır sanayi ve imalat kollarındaki işletmeler enerji maliyetleri nedeniyle ciddi bir rekabet dezavantajı yaşıyor.
Yüksek enerji maliyetleri, başta turizm ve restoran sektörü olmak üzere, ekonomide stratejik öneme sahip birçok sektörü de etkiliyor. Raporda, ticaret ve hizmetler gibi sektörlerde doğrudan enerji kullanımının daha sınırlı olmasına rağmen, ek vergiler ve düzenleyici ücretler nedeniyle bu maliyetin küçük ve orta ölçekli işletmeler için orantısız biçimde ağırlaştığı vurgulandı.
Yunanistan’daki küçük ve orta ölçekli işletmelerin enerji maliyetlerinin AB ortalamasından yüzde 15-20 daha yüksek olduğu, bunun da ihracatta Yunan ürünlerinin rekabetçiliğini olumsuz etkilediği belirtildi. Merkez Bankası verilerine göre ise, enerji fiyatlarındaki artış, gıda ürünleri başta olmak üzere nihai ürünlerin fiyatlarına doğrudan yansıyor ve gıda fiyatlarındaki artışın üçte biri enerji maliyetlerindeki yükselişten kaynaklanıyor.
Sanayideki iş kollarına göre değişmekle birlikte, ticarette enerji maliyetinin toplam işletme giderlerindeki payı yüzde 8-10 seviyesindeyken, bu oran imalatta yüzde 12-15, enerji yoğun sanayide ise yüzde 25-35 arasında değişiyor. Turizm ve yeme-içme sektörlerinde enerji maliyetlerinin oranı ise yüzde 20-25’e kadar çıkabiliyor.
Pire Ticaret ve Sanayi Odası, Yunanistan’ın enerji fiyatları bakımından AB genelinde sanayi tüketicileri için en yüksek seviyelerden birine sahip olduğuna dikkat çekti. Toptan elektrik fiyatlarının Avrupa genelinin en üstünde olduğunu belirten yetkililer, özellikle yüksek talep dönemlerinde fiyatların AB ortalamasının yüzde 30 üzerine çıktığını ifade etti. Ada bölgelerde ise hem üretim maliyetleri hem de lojistik zorluklar nedeniyle oteller ve turizm işletmelerinin giderlerinde enerji önemli bir yük oluşturuyor.
Enerji maliyetlerinin azaltılmasına yönelik olarak, Grant Thornton’un hazırladığı ve SEV’in (Yunan Sanayicileri Birliği) duyurduğu bir modelde, enerji yoğun işletmelere üç yıl süresince düşük fiyattan “enerji kredisi” sağlanması ve bu kredinin yeni yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanında kullanılması öngörülüyor. Bu planla ilgili olarak öncelikle 60 büyük sanayi işletmesinin faydalanması bekleniyor ve yıllık maliyetin yaklaşık 260 milyon avro olacağı tahmin ediliyor.
Pire Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Vasilis Korkidis yaptığı açıklamada, enerji maliyetlerinin azaltılmasının Yunan sanayisinin uzun süredir var olan taleplerinden biri olduğunu, İtalya’nın uyguladığı benzer modelden esinlenerek Yunanistan’da da desteğin kredi şeklinde yapılabileceğini söyledi. Korkidis, kamu kaynaklarının yetersizliğine dikkat çekerken, ülkenin sürdürülebilir bir üretim modeli için kapsamlı enerji dönüşümüne ihtiyaç olduğunu, rekabetçi açığın daha da derinleşmemesi adına ulusal düzeyde yeni adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
Uzmanlar, Avrupa’daki enerji fiyatlarının ABD ve Çin’e kıyasla hâlâ iki-üç kat daha yüksek seyrettiğine dikkat çekiyor ve enerji maliyetlerinin tekrar rekabetçi seviyelere çekilmesinin AB genelinde bir öncelik olması gerektiğini belirtiyor.
