Bulgaristan’da su kıtlığı tehlikesi büyüyor, 15 yıl içinde ülke susuz kalabilir
Bulgaristan'da iklim değişikliği, eskiyen altyapı ve kötü yönetim nedeniyle ciddi su problemi yaşanıyor.
Bulgaristan, etkisini giderek artıran su sıkıntısı ile karşı karşıya. Ülkede 16 kent ve 290 köyde toplam 258 bin kişi ciddi su yetersizliği yaşıyor. Çevre sivil toplum kuruluşlarının verilerine göre, bu rakamın aslında 527 yerleşim yeri ve 462 bin kişiye kadar çıktığı belirtiliyor. Sorunun temel nedenleri arasında iklim değişikliğine bağlı yağış azalması, eski ve bakımsız su şebekesi, kötü sektör yönetimi, su kayıpları, ormansızlaşma ve altyapı eksiklikleri var.
Yetkililer, ülkenin sahip olduğu su varlığının büyük bölümünün Tuna Nehri’nden sağlandığını ancak bu kaynağın pratikte yeterince kullanılmadığını belirtiyor. Ulusal Meteoroloji ve Hidroloji Enstitüsü, bu yıl yaz dönemi akarsu debisinin bahara göre yaklaşık yüzde 50 azaldığını açıkladı. Son yıllarda yaşanan su yetersizliği, ulusal altyapı eksiklikleriyle birleşince, su krizi kritik boyutlara ulaştı.
Uzmanlar, boru hatlarındaki kayıp ve kaçak oranlarının yüzde 60’ı bulduğunu, bu oranın Avrupa ortalamasının çok üzerinde olduğunu vurguluyor. Boru hatlarının yaş ortalaması ise 36 yıl ve yenilenmeleri için yıllık 325-400 milyon euroya ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca kontrolsüz ağaç kesimleri, özellikle su kaynaklarını besleyen bölgelerde ekosistemi olumsuz etkiliyor.
Resmi makamlar 2035 yılına kadar su kaynaklarının ihtiyacı karşılayabileceğini ve kritik bir su stresinin görülmeyeceğini öngörse de, uzmanlar uyarıyor: Su rejimi ve dağıtımındaki kötü yönetim devam ederse, Bulgaristan’ın 10-15 yıl içinde ciddi susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalması mümkün. Özellikle başkent Sofya’da bile, koruyucu önlemler alınmazsa barajların hızla tükenebileceği öngörülüyor.
Çözüm önerileri arasında altyapının yenilenmesi, su rezervlerinin korunması, su kullanımında kayıpların azaltılması ve cezaların artırılması yer alıyor. Uzmanlar Avrupa Birliği’nin öngördüğü yüzde 10’luk kayıp azaltımı yerine Bulgaristan’ın yüzde 50 oranında kayıpları azaltması gerektiğini savunuyor.
Suyun Bulgaristan için en stratejik toplumsal kaynak olduğu vurgulanırken, bilim insanları etkili ve sürdürülebilir yönetim ile hem su güvenliğinin hem de ekonomik getirinin artırılabileceğini belirtiyor.
