Bulgaristan yazın kuraklık ve sıcak hava dalgalarıyla ekonomisinin yüzde 1’ini kaybetti
Avrupa Birliği ülkelerinde 2025 yazında sıcak dalgaları ve kuraklık nedeniyle toplam ekonomik kayıp 43 milyar avroya ulaştı; Bulgaristan en fazla etkilenen ülkeler arasında.
Avrupa’da 2025 yazında yaşanan aşırı sıcak dalgaları, kuraklık ve sel gibi ekstrem hava olayları, kıta genelinde ekonomik kalkınmayı tehdit eden büyük bir sorun haline geldi. Yeni yayınlanan bir rapora göre, özellikle Bulgaristan, tarım ve turizme bağlı ekonomisiyle en fazla risk altında olan ülkelerden biri olarak öne çıktı.
Raporun verilerine göre, Bulgaristan 2025 yılında yaşanan kuraklık ve sıcak dalgaları nedeniyle gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yüzde 1’ini kaybetti. Ekonomik bazda bu kaybın yaklaşık 1 milyar avroya denk geldiği ve ülke nüfusuna oranlandığında her Bulgaristan vatandaşının ortalama 140 avro gelir kaybına uğradığı bildirildi. Bu miktarın, aşırı hava olaylarının devam etmesi halinde 2029 yılına kadar kişi başı 380 avroya yükselmesi bekleniyor.
Avrupa genelinde yapılan analize göre, 2025 yazında Avrupa Birliği’ndeki 1160 NUTS3 düzeyindeki bölgenin 279’u aşırı hava olaylarını doğrudan yaşadı. 53 bölge sel, 96 bölge sıcak dalgası, 195 bölge ise kuraklıktan etkilendi. Buna göre 2025’te Avrupa genelinde yaşanan ekonomik kayıp 43 milyar avro olarak tahmin edilirken, bu rakamın 2029’a kadar 126 milyar avroya yükseleceği öngörülüyor.
Özellikle Güney Avrupa ülkeleri, sıcak dalgaları ve kuraklık açısından en ağır kayıpları veren bölgeler oldu. Bulgaristan gibi daha küçük ekonomi hacmine sahip ülkelerde ise, toplam ekonomik zarar GSYİH’ya oranla daha yüksek seviyelere ulaştı. Örneğin, İtalya’nın 2025’te kaybı 11,9 milyar avroya (GSYİH’nın yüzde 0,6’sı), Fransa’nın ise 10,1 milyar avroya (GSYİH’nın yüzde 0,4’ü) ulaştı.
Raporda, sıcak dalgalarının özellikle inşaat ve konaklama gibi sektörlerde üretkenliği azalttığı, kuraklığın tarıma ağır darbe vurduğu ve sellerin altyapıya zarar verip tedarik zincirlerinde aksama yarattığı tespit edildi. Bulgaristan’ın toplam kayıplarının büyük kısmı ise kuraklıktan kaynaklanıyor. Ülkenin 2025’teki kuraklık nedeniyle yaşadığı toplam ekonomik kayıp 958,6 milyon avro olarak saptanırken, bu rakamın 2029’a kadar 2,5 milyar avroya çıkması bekleniyor.
Ekonomistler ve uzmanlar, iklim krizinin artık geleceğe ait değil, bugünü belirleyen ekonomik bir gerçeklik olduğuna dikkat çekiyor. Raporda, Bulgaristan için kuraklığa dayanıklı altyapı yatırımları, su yönetimi ve özellikle tarımda uyum stratejilerinin öncelikli olması gerektiği belirtiliyor. Avrupa Merkez Bankası ise, iklim riskinin finansal istikrarı tehdit eden ana unsurlardan biri haline geldiğini vurguladı.
